Tần Thủy Hoàng là vị Hoàng đế đầu tiên trong lịch sử phong kiến của Trung Quốc. Ông còn được gọi với cái tên “Doanh Chính”.
Phần lớn các nguồn tham khảo hiện đại của Trung Quốc lấy Doanh Chính là tên cá nhân của Tần Thủy Hoàng, với Doanh là họ và Chính là tên. Tuy nhiên, thời Trung Quốc cổ đại có cách gọi tên khác với thời hiện đại.
Trường hợp của ông, vì sinh ra ở nước Triệu nên Triệu có thể dùng làm họ. Theo Sử ký Tư Mã Thiên, ông được giới thiệu tên Chính, họ Triệu. Dù vậy, sau này Trung Quốc lấy họ của tổ tiên mà gọi, do đó Doanh Chính là tên được đại đa số đồng thuận khi nhắc đến tên riêng của Tần Thủy Hoàng, vì ông là con cháu nhà Doanh, họ chung của các vua Tần.
Được biết, họ Doanh là một trong những họ cao quý và thuộc 8 họ lớn nhất thời cổ đại của Trung Quốc.
Thế nhưng ở thời nay, họ Doanh thật sự hiếm hoi vô cùng, gần như “biến mất không thấy tăm tích”. Vậy thì vì sao họ của vị Hoàng đế đầu tiên này lại trở nên ít gặp trong thời hiện đại như vậy?
Theo sử liệu, sau thời Tần Hán, hậu nhân của Tần Thủy Hoàng hầu như thoát khỏi sự truy sát của vương triều sau. Họ Doanh cũng bắt đầu được sử dụng rộng rãi và trở thành họ người bình thường trong xã hội. Nhưng đến nay, số lượng người mang họ Doanh ở Trung Quốc lại chưa đến 10.000.
Đầu tiên, phải kể đến Tần Nhị Thế Hồ Hợi – người thừa kế ngôi vị của Tần Thủy Hoàng.
Với bản chất yếu đuối, Hồ Hợi không thể giữ ngôi vị được lâu. Quân binh của triều Tần nhanh chóng bị thâu tóm trong tay của Triệu Cao. Điều càng khiến người đời kinh ngạc hơn là Triệu Cao lại ép Tần Nhị Thế giết chết anh trai của mình là Thái tử Phù Tô, thậm chí còn không tha cho hậu nhân của Tần Thủy Hoàng, bất kể nam hay nữ. Vì vậy, Hoàng thất họ Doanh tồn tại mấy trăm năm đã bị suy giảm đi rất nhiều.
Một vài chuyên gia cho rằng hậu nhân của Tần Thủy Hoàng đã tiếp tục tồn tại cho đến nay và phát triển thành những họ khác, bao gồm: Tần, Doanh, Ngân, Dần. Trong “Bách Gia Tính” (bộ sách thống kê họ người đầu tiên của Trung Quốc), 4 họ này có quy mô cực nhỏ, nhưng đều có âm đọc gần giống nhau.
Dựa trên cơ sở này, chuyên gia có thể nghiên cứu nguồn gốc của 4 họ trên. Theo đó, người mang 4 họ này có thể là hậu nhân của hai người con trai của Tần Thủy Hoàng là Phù Tô và Hồ Hợi. Mặc dù triều Tần ghi lại rất nhiều dấu ấn trong lịch sử, nhưng ghi chép về gia tộc vị Hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc này lại vô cùng hiếm hoi.
Một số ý kiến cho rằng vì để tưởng niệm Tần Thủy Hoàng và tránh sự truy giết của kẻ thù nên hậu nhân đã thay đổi họ thành những họ khác mang phiên âm gần giống. Thế nhưng giả thuyết này không hề có bằng chứng lịch sử chứng minh.
Mặc dù vẫn chưa thể xác định về hậu nhân của Tần Thủy Hoàng, nhưng hậu thế đều ghi nhớ hình tượng của vị Hoàng đế đầu tiên trong lịch sử đã thống nhất thiên hạ, tai tiếng tàn ác nhưng vẫn không thể phủ nhận chiến công lẫy lừng.
